CỦA CHUỘT VÀ NGƯỜI (John Steinbeck) – BI KỊCH CỦA NHỮNG GIẤC MƠ KHÔNG BAO GIỜ THÀNH

Vẫn là 1 buổi chiều, mình lang thang trong tiệm sách. Đập vào mắt mình là cuốn sách này, “Của chuột và người” của tác giả John Steinbeck. Đây là lần đầu tiên mình chọn sách dựa theo bìa, vì bìa cuốn sách này Nhã Nam làm bìa cứng, tone màu gỗ, và mình rất thích những cuốn bìa cứng như vậy. Người ta vẫn nói “đừng đánh giá cuốn sách chỉ dựa trên trang bìa”, nhưng tác phẩm này bìa sách hoàn toàn xứng đáng với từng câu từng chữ tác giả muốn gửi gắm.

“Của chuột và người” (Of Mice and Men) là câu chuyện về Geogre Milton và Lennie Small, 2 kẻ làm công trong 1 trang trại lúa mì. 2 con người với tính cách và ngoại hình đối lập. George nhỏ bé, thông minh nhanh nhạy, có chí tiến thủ và làm việc vì một mục đích rõ ràng. Lennie to lớn, khỏe như vâm, không ai địch nổi, nhưng lại là đứa trẻ khù khờ, trí tuệ chậm phát triển, vâng lời như một con cừu non, có sở thích vuốt ve những thứ mềm mềm (kể cả con chuột chết), và đặc biệt là lúc mất kiểm soát thường bộc lộ sức mạnh một cách bản năng mà không ý thức được (đó cũng chính là nguồn gốc của những bi kịch sau này). Xuyên suốt cả câu chuyện, chúng ta sẽ luôn được thấy Lennie yêu cầu George “kể lại” giấc mơ của cả 2, về 1 trang trại mà cả 2 sẽ làm chủ, để Lennie có thể nuôi thỏ. Truyện mở đầu ở bờ sông Salinas bằng gam màu tươi sáng, khi George say sưa kể cho Lennie nghe về cái viễn cảnh đẹp đẽ mà cả hai vẫn hằng mong mỏi. Và bi kịch thay, truyện cũng kết thúc trên bờ sông Salinas, nhưng lúc này bờ sông k còn thơ mộng nữa mà đầy sắc màu đen tối. Lẽ nào George đã đoán trước được số phận của Lennie?

‘Của chuột và người’ là bức tranh tả thực bối cảnh xã hội Mỹ trong cơn khủng hoảng kinh tế năm 1937. Ở thời kỳ đó, những người lao động chân tay, đặc biệt là công nhân làm thuê làm mướn trong trang trại, thường không có gia đình, không nhà cửa đất đai, chỉ có thể chuyển từ nông trại này qua nông trại khác để kiếm sống, suốt đời làm việc cực nhọc, chịu đựng những luật lệ hà khắc cùng nỗi lo sợ bị đuổi việc khi không dùng được nữa. Vậy nên không chỉ George và Lennie, mà tất cả những người cám cảnh làm thuê làm mướn trong thời kỳ đó đều có chung một giấc mơ, về một mảnh đất cắm dùi, một căn nhà và mảnh vườn do mình làm chủ, để mùa đông có thể nghỉ ngơi ngồi bên lò sưởi, để có thể thỉnh thoảng bỏ việc đi xem gánh xiếc, không phải lo sợ bị đuổi, không phải đặt quyền quyết định cuộc đời mình vào tay người khác. Nhưng ngay cả mong muốn bình thường như vậy cũng khó mà thực hiện được trong cái xã hội nghiệt ngã hiện tại. Ước mơ giản dị của George, Lennie đã được lên kế hoạch tỉ mỉ, và chỉ còn chờ một tháng lương nữa, nó sẽ thành hiện thực. Nhưng trong chớp mắt, vào một ngày bình thường như mọi ngày, không hề được báo trước, giấc mơ đó không còn nữa. Một cái kết hoàn toàn bất ngờ, khiến người đọc tiếc nuối và ám ảnh. Chúng ta phải tự đặt ra câu hỏi: Liệu kết thúc như vậy, là tàn nhẫn với Lennie, hay mọi việc bắt buộc sẽ phải như vậy vì không còn cách nào khác? Mình tin mỗi người sẽ có 1 sự lí giải của riêng mình sau khi gấp lại cuốn sách.

Thay cho lời kết, chúc mọi người đầu tuần vui vẻ :))

Review của độc giả Hoàng Minh – Nhã Nam reading club

Bạn có thể tìm mua sách tại: