REVIEW “MỘT NỬA ĐÍCH THỰC” – John Marrs

Thế giới tương lai và sự can thiệp của khoa học công nghệ vào đời sống của con người luôn là một mảnh đất màu mỡ cho các tác giả, đạo diễn, nhà biên kịch khai thác. Với John Marrs, anh quyết định đánh thẳng vào khía cạnh dường như luôn mang nhiều yếu tố cá nhân của con người nhất – tình yêu. “Một nửa đích thực” vẽ ra cho chúng ta một viễn cảnh ở tương lai khi cả chuyện quyết định yêu ai và sống bên ai trọn đời (vốn dựa vào cảm xúc) cũng được khoa học và trí thông minh nhân tạo lựa chọn thay cho con người. Ở đó, công nghệ gene phát triển đến mức chỉ bằng một xét nghiệm ADN, chúng ta sẽ tìm ra được chính xác người nào là “định mệnh” của đời mình mà không phải trải qua những quá trình lựa chọn, những phép thử “sai – đúng”, những cố gắng để có thể hoà hợp với nhau. Cũng như những câu chuyện khác theo hơi hướng chủ đề về tương lai và khoa học, “Một nửa đích thực” cũng được viết ra nhằm cho ta thấy viễn cảnh ấy và để ta khám phá rằng liệu như thế là tốt hay xấu. Với tag “trinh thám”, nó vừa là một cuốn tiểu thuyết có cốt truyện thú vị, đôi chút lãng mạn, vừa có những giây phút cao trào, kịch tính đến nghẹt thở.

Có thể nói, về chủ đề và cốt truyện, John Marrs đã chiến thắng một phần. “Một nửa đích thực” có đề tài và tình huống khá mới lạ, tạo nhiều hứng thú khi đặt ra một bối cảnh mà việc ghép đôi – trước nay thường do con người tự làm chủ (đôi khi người ta còn rất – rất – rất đề cao trực giác khi gặp “tình yêu sét đánh”) nay đã trở thành công việc của một ứng dụng khoa học “Ghép Cặp AND”. Đây là một cốt truyện khá thú vị thể hiện ở chỗ: một, nó dường như đi ngược lại với tự nhiên và hai, nó hoàn toàn có khả năng xảy ra trên thực tế (tương lai). Vậy nên trí tò mò sẽ dắt chúng ta đi tìm hiểu xem ở thế giới đó, con người và những câu chuyện sẽ diễn ra như thế nào cùng với kết cục nào (để mà còn soi chiếu lại bản thân). Với quy mô của cuốn sách, John Marrs chỉ có thể mang đến 5 câu chuyện của 5 nhân vật chính với 5 hoàn cảnh khác nhau đại diện cho những trường hợp có thể xảy ra trong thế giới này. Đây là một điểm cộng. Bởi chỉ cần một con số vừa phải, John Marrs có thể giữ được sự chú ý và trí nhớ của độc giả để lần mò qua từng câu chuyện mà vẫn đảm bảo sự đầy đủ và đa dạng. Đó là những câu chuyện về việc ghép cặp ADN của một người phụ nữ luống tuổi mang nhiều tổn thương, một tên sát nhân hàng loạt bị rối loạn tâm thần, một cô gái trẻ đang mất cân bằng trong cuộc sống, một chàng trai sắp cưới vợ đột nhiên phát hiện mình đồng tính, và một nữ doanh nhân thành đạt từ lâu đã mất khái niệm về tình yêu. Tất cả tạo nên một bức tranh muôn màu muôn vẻ và đa số độc giả sẽ tìm thấy được chút gì đó của mình trong những nhân vật này.

Một điều khiến cho bạn sẽ phải đọc ngấu nghiến cuốn sách này đó là ở cách kể chuyện và bố cục mà John Marrs đã tạo ra. 5 câu chuyện sẽ được kể một cách xen kẽ nhau và theo đúng một thứ tự đã được sắp xếp (Mandy -> Christopher -> Jade -> Nick -> Ellie). Tức não bạn sẽ phải liên tục vận động, sắp xếp, ghi nhớ những câu chuyện đã được kể. Bạn sẽ phải kiềm nén cái khao khát được khám phá tiếp câu chuyện của nhân vật đó sau khi đọc qua lần lượt câu chuyện của 4 nhân vật kia. Nhưng tin mình đi, rồi bạn lúc nào cũng sẽ phải rơi vào cảm giác bồn chồn chờ đợi bởi câu chuyện của nhân vật nào thì cũng ‘bánh cuốn” như nhau. John Marrs có vẻ rất thích thử thách sự kiên nhẫn và “chọc điên” độc giả khi cuối mỗi chương nhỏ về mỗi nhân vật, anh đều thả một chút hint hay một cái twist rồi bắt chúng ta phải chờ đợi. Nếu John Marrs không viết chắc tay thì thực sự bố cục kiểu này sẽ khiến ta cảm thấy rối rắm và mệt mỏi. Nhưng không, bằng cách ước chừng về độ dài của mỗi chương nhỏ cho từng nhân vật một cách rất hợp lý cùng sự tinh tế khi biết lúc nào nên nhả “twist”, John sẽ khiến bạn phải lật sách không ngừng nghỉ để biết được diễn biến tiếp theo sẽ như thế nào. Câu chuyện sẽ lướt nhanh trên tay bạn lúc nào không hay đó!

Về nội dung câu chuyện của mỗi nhân vật, có thể nói John Marrs đã phát triển khá tốt. Mỗi nhân vật đều có một hoàn cảnh riêng không trùng lấp với nhau khi tìm đến việc ghép cặp ADN. 5 nhân vật chính, 5 loại người khác nhau nhưng ở mỗi câu chuyện. John đều làm cho nó trở nên hấp dẫn, hồi hộp và gay cấn theo những cách riêng và cực khó đoán. Những cú twist được cài cắm khá nhiều nhưng được đặt đúng chỗ và không quá phi lý vì nếu ngẫm lại bạn sẽ thấy nó hoàn toàn có khả năng xảy ra ở ngoài đời thật, trong những mối quan hệ của chúng ta. Tuy nhiên, điều khiến mình hơi tiếc đó là đến cuối cùng thì câu chuyện của 5 nhân vật vẫn không quá liên quan đến nhau. Ngay từ đầu khi đọc và thấy các câu chuyện được sắp xếp theo kiểu xen kẽ và độc lập với nhau như thế thì mình đã mong rằng họ có thể sẽ liên quan đến nhau theo một cách nào đó thật tài tình. Nhưng về điểm này thì John Marrs chưa làm được hoặc có thể là anh không định làm thế. Tuy vậy thì nếu ngẫm lại, những câu chuyện này vẫn được đặt trên một nền tảng chung và có tác động qua lại với nhau một cách nhất định, từ đó cũng nói lên được ý nghĩa của cuốn sách. [Spoil] Đó là khi trong một tuyến truyện, ta được tiết lộ là kết quả ghép cặp ADN đã bị làm giả một cách ngẫu nhiên. Từ đó ta có thể soi chiếu vào những nhân vật trong những câu chuyện còn lại và xem liệu việc ghép cặp ADN nếu là giả thì có tác động đến mối quan hệ của họ như thế nào. Tuy giữa các nhân vật chưa có được sự liên kết như mình muốn nhưng về chi tiết này cũng cho thấy John Marrs đã có sự ghép nối, không để cho những câu chuyện riêng này quá rời rạc với nhau.

Điểm có vẻ là yếu nhất trong cuốn sách này của John Marrs đó chính là xử lý cái kết. Những cái kết của từng nhân vật tuy hợp lý và khá nhân văn nhưng một mặt lại hơi bình thường và ít có sự đột phá. Tuy nhiên, trải nghiệm tốt ở phần đầu và giữa cuốn sách cũng đủ để mình xí xoá điểm yếu này. Nếu tạm bỏ qua sự đòi hỏi một cái gì đó đột phá và kịch tính thì xét thấy những cái kết này cũng khá được đó chứ. Đa số các nhân vật ở cuối hành trình của mình cũng được phát triển khá trọn vẹn. Đặc biệt, tác giả không hề cho ta thấy rõ quan điểm rằng liệu việc ghép cặp ADN của từng người là giả hay thật, là đúng hay sai. Mọi người đều có được hạnh phúc hay đích đến theo một cách riêng, từ đó càng cho ta thấy rõ chủ đề của cuốn sách là: ghép cặp ADN có đúng hay sai không quan trọng, mà quan trọng là sự lựa chọn, trực giác và niềm tin của chúng ta. Câu nói cuối của Ellie: “Hãy bấm nút và để thế giới bắt đầu tự phạm sai lầm trở lại” (tức là xoá bỏ chương trình ghép cặp ADN và để con người tự chọn theo cảm xúc của bản thân) có thể làm bạn khó chịu vì nhận ra nhân vật này đến tận cuối cùng vẫn còn bảo thủ. Nhưng đó cũng chính là câu nói mà dường như tác giả muốn mỗi chúng ta đọc và cảm nhận, rằng thay vì phụ thuộc vào công nghệ thì bạn có chấp nhận rằng dù có thể là sai lầm nhưng bạn sẽ nghe theo tiếng gọi của con tim, thử yêu hết mình và tự tạo nên định mệnh của đời mình hay không?

Review của độc giả Phát Nguyễn – Nhã Nam reading club

Bạn có thể tìm mua sách tại: